Thursday, April 11, 2013
လန္ဒန္၊ ဧၿပီ-၁၁။
ၾကာသပေတးေန႔လန္ဒန္တြင္က်င္းပမည့္ ေဆြးေႏြးပဲြတြင္ ၈ႏိုင္ငံအုပ္စုမွ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးမ်ား ကိုးရီးယားအေရးႏွင့္ ဆီးရီးယားအေရးသည္ ဝိုင္းဝန္းေျဖရွင္းမည့္ ကိစၥမ်ားရပ္အျဖစ္ ထိပ္ဆံုးက ပါဝင္မည္ျဖစ္သည္။ သတင္းမ်ားအရဆိုလွ်င္ ဂ်ပန္သည္ ေဆြးေႏြးပဲြတြင္ဝင္ပါရျခင္းသည္ ကိုးရီးယားကၽြန္းဆြယ္တြင္ ေပါင္းစည္းေရးျဖစ္ေစမည့္ ခိုင္မာေသာ ဆံုး ျဖတ္ခ်က္ကို အေျဖရွာရန္ျဖစ္သည္ ဟု သိရသည္။
ေျမာက္ကိုးရီးယားသည္လည္း အနီးအနားရွိ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကိုးရီးယားႏွင့္ အေမရိကန္အေျခစိုက္စခန္းမ်ားသို႔ တိုက္ခိုက္လိုေသာ ၿခိမ္းေျခာက္ မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ တက္ေရာက္မည့္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးမ်ားသည္ ဆီးရီးယားအေရးကိစၥကိုလည္း ေဆြးေႏြးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ရုရွားႏုိင္ငံျခားေရးးဝန္ႀကီး ဆာေဂး လက္ဗ္ရုိ႕ဗ္က “ေျမာက္ကိုးရီးယားအေရးမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံဟာ အေမရိကန္နဲ႔ သေဘာခ်င္း မတိုက္ ဆိုင္ပါဘူး” ဟု ဗုဒၶဟူးေန႔က အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဂၽြန္ကယ္ရီႏွင့္ လန္ဒန္တြင္ ေတြ႔ဆံုစဥ္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ေတာင္ကိုးရီးယားကလည္း ေျမာက္ကိုးရီးယားသည္ ဒံုးက်ည္စမ္းသပ္မႈမ်ားကို ျပင္ဆင္ေနေၾကာင္း ေျပာၾကားၿပီး တပ္လွန္႔မႈမ်ားကို အဆင့္ျမွင့္ထားေၾကာင္း သိရသည္။ အင္အားႀကီ ၈ ႏိုင္ငံမွ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးမ်ားသည္ ႏွစ္ရက္ႀကာ ေဆြးေႏြးပဲြတြင္ ဝင္ပါျခင္းမရွိေသာ ဆီးရီးယားအတိုက္အခံအဖဲြ႔ႏွင့္ ဗုဒၶဟူး ေန႔က ေတြ႔ဆံုခဲ့သည္။ ဆီးရီးယားအေရးသည္ အင္အားႀကီး ၈ ႏိုင္ငံကို ပိုမိုသေဘာထားကဲြလဲြေစၿပီး သမၼတဘာရွာ အယ္အာဆတ္၏ မဟာမိတ္ရုရွားႏိုင္ငံသည္ အတိုက္အခံဘက္ ကို ေထာက္ပံ့မည့္ ဘက္သို႔ပူေပါင္းမည္ မဟုတ္ဟု သတင္းေထာက္က သတင္းပို႔သည္။
မၾကာမီက သူပုန္တပ္တခ်ဳိ႕ႏွင့္ အယ္ကိုင္ဒါမ်ားၾကားခ်ိတ္ဆက္မႈရွိသည္ ဟု ခို္င္လံုေသာ သက္ေသမ်ား ရွိေသာေၾကာင့္ ၈ ႏုိင္ငံအစိုးရတို႔ သည္ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ မည့္ လမ္းေၾကာင္းသည္ ပိုမိုခက္ခဲႏိုင္ေၾကာင္း ၎ကဆိုသည္။ ဗုဒၶဟူးေန႔ေတြ႔ဆံုပဲြတြင္ အတိုက္အခံ ဆီးရီးယားအမ်ဳိးသားညြန္႔ေပါင္းအဖဲြ႔မွ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားသည့္ အကူအညီမ်ားေပးရန္ ဖိအားေပးေတာင္းဆိုေၾကာင္း သတင္းမ်ားအရ သိရသည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးက အတိုက္အခံအဖဲြ႔ကို ပို၍စနစ္တက်ဖဲြ႔စည္းေရးသည္ အေရးႀကီးေၾကာင္း ဖိအားေပးေျပာၾကားေၾကာင္း အေမရိကန္ အရာရွိမ်ားက သတင္းေထာက္မ်ားကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ၿဗိတိန္ကမူ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားေနမႈမ်ားအတြက္ ႏိုင္ငံေရးအရ အေျဖရွာရန္ လိုလားေၾကာင္း “ဆီးရီးယားျပည္သူေတြ အသက္ကို ကယ္တင္ဖို႔ အကူအညီ ထပ္တိုးဖို႔ကို ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ အကူအညီေတြ ထိေရာက္စြာ ရရွိႏိုင္ဖို႔ ေသခ်ာေအာင္ ဘယ္လို လက္တဲြလုပ္ေဆာင္ၾက မယ္ဆိုတာေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္” ဟု ၿဗိတိန္မွ မစၥတာေဟးဂ္က ေျပာၾကားသည္။ ဆီးရီးယားတြင္ မတ္၂၀၁၁ ခုႏွစ္ အစိုးရကို ပုန္ကန္မႈစတင္ခ်ိန္မွ စ၍ ယခုခ်ိန္ထိ လူေပါင္းေျခာက္ေသာင္းေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။ ယခုတစ္ေခါက္ေတြ႔ဆံုပဲြသည္ ယခင္ရက္သတၱပတ္ ကာဇက္စတန္ႏိုင္ငံတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အီရန္ႏွင့္ ႏ်ဴကလီးယားအေရး ေဆြးေႏြးပဲြ မေအာင္ျမင္ျဖစ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ၈ ႏိုင္ငံ ေတြ႔ဆံုခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
အီရန္က ႏ်ဴကလီးယားကို စြမ္းအင္အတြက္သံုးရန္သာရည္ရြယ္သည္ ဟုဆိုခဲ့ေသာ္လည္း အေမရိကန္ႏွင့္ မဟာမိတ္မ်ားသည္ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ထုတ္လုပ္ရန္ ရည္ရြယ္သည္ဟုသာ သံသယရွိၾကသည္။ မစၥတာေဟးဂ္က ယခု တစ္ေခါက္ေတြ႔ဆံုပဲြသည္ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားေနေသာေဒသမ်ားအတြင္း ျဖစ္ပြားေနေသာ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို တားဆီးေရး သေဘာတူညီခ်က္အသစ္တစ္ခ ုေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ရန္ ရည္ရြယ္ထားသည္ ဟုေျပာၾကားသည္။ ျမန္မာ့အေရး၊ ဆိုမားလီးယားအေရးႏွင့္ ဆိုက္ဘာလံုၿခံဳေရးတို႔ကိုလည္း အေလးထားေဆြးေႏြးၾကမည္ ျဖစ္သည္။
၈ ႏိုင္ငံအုပ္စုတြင္ အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္၊ ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမဏီ၊ အီတလီ၊ ဂ်ပန္၊ ကေနဒါ ႏွင့္ ရုရွားတို႔ပါဝင္ၿပီး ယခုတစ္ေခါက္ေဆြးေႏြးပဲြကို ျဗိတိန္တြင္ က်င္းပၿပီး ေနာက္ထပ္ လာမည့္ ေဆြးေႏြးပဲြကို အိုင္ယာလန္ေတာင္ပိုင္းတြင္ က်င္းပမည္ျဖစ္သည္။
Ref:BBC ,
ျမန္မာ့ေခတ္
