လယ္ယာလုပ္ငန္းခြင္ ႏွင့္ ဓါတုေဗဒေဆးအႏၱရာယ္

ေျပာင္းလဲလာေသာေခတ္ႏွင့္အညီ လယ္ယာလုပ္ငန္းခြင္သည္လည္း တိုးတက္ေျပာင္းလဲလာခဲ့ပါတယ္။ ဓာတ္ေျမၾသဇာ၊ ပိုးသတ္ေဆး စသည့္ လယ္ယာသံုး ဓါတုေဗဒေဆးမ်ားကို ယခင္ကထက္ပိုျပီး တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ အသံုးျပဳလာၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လဲ လယ္ယာသံုး ဓါတုေဗဒေဆးမ်ားေၾကာင့္ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားႏွင့္ သူတို႔ရဲ့မိသားစု၀င္ေတြ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ထိခိုက္မႈေတြ၊ အသက္ဆံုးရံႈးမႈေတြကို မၾကာခဏဆိုသလို ျဖစ္ပြါးလာပါတယ္။ ေတာသူေတာင္သားေတြအေနႏွင့္လည္း မိမိပတ္၀န္းက်င္မွာ လယ္ယာသံုး ဓါတုေဗဒေဆးေတြ ပိုးသတ္ေဆးေတြေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ၾကတာေတြကို သိရိွၾကမွာပါ။ ပိုးသတ္ေဆးေတြ၊ မိႈသတ္ေဆးေတြ ဓာတ္ေျမၾသဇာေတြအလြန္အက်ြံသံုးဆြဲမႈက သီးႏွံေတြအေပၚမွာ ေဆးၾကြင္းအာနိသင္ေတြ ရိွသင့္တာထက္ ပိုမိုပါ၀င္လာလို႔ စားသံုးသူေတြလဲ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးကို ခံစားရပါတယ္။

လယ္ယာသံုး ဓါတုေဗဒေဆးေတြ ပိုးသတ္ေဆးေတြဟာ ခ်က္ျခင္းလက္ငင္း အႏၱရယ္ေပးႏိုင္သလို၊ တျဖည္းျဖည္းျခင္းႏွစ္ေတြၾကာမွလည္း အႏၱရယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ( ဥပမာ - ကင္ဆာေရာဂါ၊ အဆုပ္၊ အသဲ၊ ေက်ာက္ကပ္ ေရာဂါမ်ား )။ ဒီလို ဓါတုေဗဒေဆး၀ါးေဘးအႏၱရာယ္(Chemical Hazard)ေတြ ျဖစ္လာရတာဟာ အသံုးျပဳသူ ေတာင္သူလယ္သမားေတြအေနႏွင့္ လယ္ယာသံုး ဓါတုေဗဒေဆးေတြကို ဘယ္လို ေဘးအႏၱရာယ္ ကင္းကင္းရွင္းရွင္း အသုံးျပဳရမယ္ဆိုတာ သိရိွနားလည္သေဘာေပါက္မႈ အားနဲတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။
လယ္ယာသံုး ဓါတုေဗဒေဆးေတြကို မဆင္မျခင္ ေပါ့ဆစြာ သံုးစဲြမႈေတြေၾကာင့္ ေအာက္ပါ ေဘးထြက္ဆိုးၾကိဳးေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
- အဆိပ္သင့္ျခင္း
- ပ်ိဳ႕အန္ျခင္း
- ေခါင္းကိုက္ခဲျခင္း
- အေရျပား ေလာင္ျခင္း
- အဆုပ္၊ အသဲ၊ ေက်ာက္ကပ္ ေရာဂါမ်ား ျဖစ္ပြါးျခင္း
- သေႏၶသား ထိခိုက္ျခင္း
- ကင္ဆာ ေရာဂါ ႏွင့္
- အာရံုေၾကာဆိုင္ရာ ေ၀ဒနာမ်ား ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားအေနႏွင့္ လယ္ယာသံုး ဓါတုေဗဒေဆးေတြကို ဘယ္လိုစနစ္တက် သိုေလွာင္ရမယ္၊ အသံုးျပဳရမယ္၊ စြန္႔ပစ္ရမယ္ ဆိုတာေတြကို သိနားလည္ထားသင့္ပါတယ္။

MSDS( Material Safety Data Sheet)
လယ္ယာသံုး ဓါတုေဗဒေဆးေတြကို အသံုးျပဳေတာ့မယ္ဆိုရင္ ဦးစြာ ေဆးအညႊန္းကိုေသခ်ာစြာဖတ္ရႈရပါမယ္။ MSDS( Material Safety Data Sheet) လို႔ေခၚတဲ့ ပစၥည္းတစ္ခုရဲ့ အႏၱရာယ္ကင္းေရးဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ားကိုလဲ နားလည္သေဘာေပါက္ေအာင္ ဖတ္ရႈရပါမယ္။ သက္ဆိုင္ရာ ေဆးထုပ္လုပ္ ျဖန္႔ျဖဴးသူေတြအေနနဲ႔လည္း ၀ယ္ယူအသံုးျပဳတဲ့ ေတာင္သူေတြကို နားလည္သေဘာေပါက္ေအာင္ ရွင္းျပဖို႔လိုပါတယ္။ ျပည္တြင္းမွာအသံုးျပဳတဲ့ ေဆးတိုင္းကိုလည္း MSDS ကို ျမန္မာဘာသာႏွင့္ေရသားေစဖို႔ သက္ဆိုင္ရာ ၀န္ၾကီးဌာနက စီစဥ္ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။ ဒါမွလည္း မလိုလားအပ္တဲ့ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြကို ကာကြယ္တားဆီးႏိုင္မွာပါ။
MSDS( Material Safety Data Sheet) လို႔ေခၚတဲ့ ပစၥည္းတစ္ခုရဲ့ အႏၱရာယ္ကင္းေရးဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ားဟာ အလြန္အဖိုးတန္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကိုေပးပါတယ္။ MSDS ထဲမွာ
- ေဆး အမည္
- ဓါတုေဗဒ အမည္
- မီးေလာင္ေပါက္ကြဲႏိုင္သည့္ အႏၱရာယ္
- ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ အႏၱရာယ္
- ဘယ္လို အႏၱရာယ္ကင္းေအာင္း အသံုးျပဳပံု
- အေရးေပၚ ေရွးဦးသူနာျပဳစုနည္း
- ဤMSDSကို ထုတ္ျပန္တဲ့ေန႔စြဲႏွင့္ ျပန္လည္မြန္းမံလွ်င္ ေနာက္ဆံုးျပင္ဆင္ခဲ့ေသာ ရက္စြဲ စတာေတြပါ၀င္ပါတယ္။

သိုေလွာင္ပံု
လယ္ယာသံုး ဓါတုေဗဒေဆးေတြကို သိုေလွာင္ရာမွာ နည္းစနစ္တက် အႏၱရာယ္ကင္းေအာင္ ထားဖို႔လိုပါတယ္။
- ကေလးမ်ားနဲ႔ လက္လွန္းမမွီႏိုင္တဲ့ေနရာမွာ ထားပါ၊
- မီးနဲ႔ေ၀းရာမွာ ထားပါ၊
- အစားအေသာက္ေတြႏွင့္ ေရာမထားပါႏွင့္၊
- ေဆးမ်ားကို မူလပုလင္းမ်ား၊ ဗူးမ်ားထဲမွာသာ သိမ္းဆည္းထားပါ၊ အျခား ပုလင္း၊ ဗူး၊ ခြက္ေတြထဲ မထည့္ထားပါႏွင့္၊
- ေဆးဗူး၊ ပုလင္းေတြက တံဆိပ္ေတြ၊ အညႊန္းေတြကို မခြါပစ္ပါႏွင့္ စတဲ့ အေျခခံအခ်က္ေတြကို အနိမ့္ဆံုး လိုက္နာသင့္ပါတယ္။

အသံုးျပဳပံု
လယ္ယာသံုး ဓါတုေဗဒေဆးေတြဟာ ခႏၶာကိုယ္ထဲကို ပါးစပ္မွတဆင့္၊ အေရျပားမွတဆင့္၊ အသက္ရႈလမ္းေၾကာင္းမွတဆင့္ ၀င္ေရာက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အသံုးျပဳေနစဥ္မွာ ေဆးအညႊန္းမွာပါတဲ့ ညႊန္ၾကားခ်က္ေတြကို တိတိက်က် လိုက္နာရပါမယ္။ အေျခခံလိုအပ္တဲ့ တကိုယ္ေရသံုး ေဘးအႏၱရာယ္အကာအကြယ္ ကရိယာ (Personal Protective Equipment PPE) ေတြကို အသံုးျပဳ ၀တ္ဆင္ပါ။ ( ဥပမာ- အႏၱရာယ္ကင္း မ်က္မွန္၊ လက္အိပ္၊ အသက္ရႈအကူကရိယာ၊ ရာဘာဖိနပ္)။ အသံုးျပဳပံုကို နားလည္သေဘာေပါက္မွ အသံုးျပဳပါ။ နားမလည္လွ်င္၊ မရွင္းလွ်င္ နားလည္တက္က်ြမ္းသူကို ေမးျမန္းျပီးမွ အသံုးျပဳသင့္ပါတယ္။
( PPE ပံု )

ေရာဂါလကၡဏာ
လယ္ယာသံုး ဓါတုေဗဒေဆးေတြ ပိုးသတ္ေဆးေတြ အဆိပ္သင့္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္တက္တဲ့ ေရာဂါလကၡဏာေတြကေတာ့ မူးေ၀ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ ေခ်ြးေစးျပန္ျခင္း၊ ေအာ့အန္ျခင္း၊ ၾကြက္တက္ျခင္း စတာေတြျဖစ္ပါတယ္။ ျပင္းထန္တဲ့ ေရာဂါလကၡဏာေတြကေတာ့ အသက္ရႈခက္ခဲလာျခင္း၊ မ်က္ေစ့သူငယ္အိမ္ အလြန္က်ဥ္းလာျခင္း၊ သြားရည္ ႏွာရည္မ်ားစီးက်လာျခင္း၊ သတိလစ္ေမ့ေမ်ာျခင္းတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
အေရးေပၚ ကယ္ဆယ္ေရး
လယ္ယာသံုး ဓါတုေဗဒေဆးေတြ ပိုးသတ္ေဆးေတြေၾကာင့္ အဆိပ္သင့္လွ်င္ ေအာက္ပါအတိုင္း အလွ်င္အျမန္ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။
- လူနာကို ေဆးျဖန္းသည့္ေနရာမွ ေ၀းရာသို႔ အျမန္ဆံုး သယ္သြားပါ၊
- ေဆးျဖန္းေနစဥ္၀တ္ထားသည့္ အ၀တ္အစားမ်ားကို အျမန္ဆံုးလဲေပးပါ၊
- ေျခလက္မ်ားကို ေရျဖင့္ေဆးေၾကာေပးပါ၊
- လူနာထႏိုင္လွ်င္ ေခါင္းမွစျပီး ေရမ်ားမ်ားေလာင္းေပးပါ၊
- ပါးစပ္ထဲ၀င္လွ်င္ လူနာကို ေသာက္ႏိုင္သမွ် ေရမ်ားမ်ားတိုက္ပါ၊
- မ်က္လံုးထဲ၀င္လွ်င္ မ်က္လံုးကိုျဖဲ၍ ေရမ်ားမ်ားျဖင့္ အနဲဆံုး ၁၅ မိနစ္ခန္႔ ေဆးေၾကာေပးပါ၊
- လူနာကို နီးစပ္ရာ ေဆးရံု ေဆးခန္းပို႔ရန္စီစဥ္ပါ။

စြန္႔ပစ္ပံု
အသံုးျပဳျပီးသား ေဆးၾကြင္းေဆးက်န္မ်ားကို လက္လြတ္စပယ္ စြန္႔ပစ္ျခင္းဟာ မိမိေနထိုင္ရာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကို ဆိုးဆိုးရြားရြားထိခိုက္ေစႏိုင္ပါတယ္။ လယ္ထဲ ေခ်ာင္းထဲ စြန္႔ပစ္ပါက ပတ္၀န္းက်င္ညစ္ညမ္းမႈအျပင္ သတၱ၀ါမ်ားကိုေသေၾကပ်က္စီးေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဆးအၾကြင္းအက်န္ေတြကို စနစ္တက် စြန္႔ပစ္သင့္ပါတယ္။ ေဆးမ်ားကိုလည္း လိုသေလာက္သာ အသံုးျပဳသင့္ပါတယ္။

ပညာေပးေရး
သက္ဆိုင္ရာ ၀န္ၾကီးဌာနအေနျဖင့္လည္း ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား ေဘးအႏၱရယ္ကင္းရွင္းေရးအတြက္ ၊သတင္းစာ၊ ေရဒီယို/ရုပ္ျမင္သံၾကား စတဲ့ မီဒီယာမ်ားမွတဆင့္ အခါအားေလွ်ာ္စြာ ပညာေပးေဟာေျပာျခင္း၊ လက္ကမ္းစာေစာင္မ်ားျဖန့္ေ၀ေပးျခင္း၊ ကြင္းဆင္းပညာေပးေဟာေျပာျခင္မ်ားျပဳလုပ္သင့္ပါတယ္။ ေဆးထုတ္လုပ္ျဖန္႔ျဖဴးသူေတြအေနျဖင့္လည္း ေဆးညႊန္းမ်ားကို ရွင္းလင္းစြာ ေရးသားေဖာ္ျပေပးျခင္း၊ သံုးဆြဲသူေတာင္သူလယ္သမားမ်ားကို ေဆးအသံုးျပဳပံုကို နားလည္သေဘာေပါက္ေအာင္ရွင္းျပျခင္း၊ အေျခခံလိုအပ္တဲ့ တကိုယ္ေရသံုး ေဘးအႏၱရာယ္အကာအကြယ္ ကရိယာ (Personal Protective Equipment ,PPE) မ်ားကို ပံ့ပိုးေပးျခင္းေတြကို လုပ္ေဆာင္ေပးသင့္ပါတယ္။

စကားစပ္မိ၍ ေျပာရပါအံုးမယ္။ ရုပ္ျမင္သံၾကား ေၾကညာေတြမွာ ေတြႊေတြ႔ေနရတာက မင္းသားမင္းသမီးမ်ား ပိုးသတ္ေဆးမ်ားကို ကခုန္ျပီး ဘာအကာအကြယ္မွမပါ ပတ္ျဖန္းျပေနတာ ဟာ တကယ္ကိုဆိုးပါတယ္။ ဒါေတြကိုၾကည့္ျပီး မသိနားမလည္တဲ့ ေတာသူေတာင္သားမ်ားဟာ မွားယြင္းတဲ့ အသိေတြ ၀င္လာႏိုင္ပါတယ္။ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားအေနႏွင့္လည္း မိမိအႏၱရာယ္ ကင္းရွင္းေရး၊ ပတ္၀န္းက်င္ အႏၱရာယ္ ကင္းရွင္းေရးအတြက္ လယ္ယာသံုး ဓါတုေဗဒေဆးေတြ၊ ပိုးသတ္ေဆးေတြကို ဂရုတစိုက္ အသံုးျပဳသင့္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔တိုင္းျပည္ဟာ စိုက္ပ်ိဳးေရးကို အေျခခံတဲ့ႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့အတြက္ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားရဲ့ ေဘးအႏၱရယ္ကင္းရွင္းေရးဟာလည္း တိုင္းျပည္အတြက္ အေရးၾကီးပါတယ္။ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား လယ္ယာလုပ္ငန္းခြင္မွာ ေဘးအႏၱရယ္ ကင္းရွင္းၾကပါေစ။
ေဇလတ္။ ပဲခူး သတင္းစဥ္
ကိုးကား-
-ေအးျငိမ္း(ေလးမ်က္ႏွာ) - လယ္ယာလုပ္ငန္းခြင္ အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရး
-Better Health Channel - Farm Safety ( Handling Agrichemicals )