 |
| အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဂၽြန္ကယ္ရီ။ (ဧၿပီလ ၁၉ ရက္၊ ၂၀၁၃)။ |
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ အေမရိကန္ျပည္၀င္ခြင့္ ပိတ္ပင္မႈ သမၼတထုတ္ျပန္ခ်က္ကို ျပန္လည္ ႐ုပ္သိမ္းလို္က္ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ပိုၿပီး ထိစပ္ဆက္ဆံႏိုင္ဖို႔ အခုလိုေဆာင္ရြက္တာျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနက ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ အေသးစိတ္ကိုေတာ့ ကိုသားညြန္႔ဦးက ေျပာျပေပးပါမယ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အခုေမလကုန္ပိုင္း လာေရာက္မယ္လို႔ သတင္းေတြ ထြက္ေပၚေနခ်ိန္မွာပဲ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အစိုးရအာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ မိသားစု၀င္ေတြကို အေမရိကန္ျပည္၀င္ခြင့္ ပိတ္ပင္ထားတဲ့ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ သမၼတထုတ္ျပန္ခ်က္ကို အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးကေန ပယ္ဖ်က္လိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္းမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရိွလာတာေၾကာင့္၊ ဒီအေျခအေနနဲ႔အညီ အေမရိကန္-ျမန္မာဆက္ဆံေရး တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာေစဖို႔ ရည္မွန္းၿပီး ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ထြက္ေပၚလာတာလို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရသူ အရာရိွတဦးက ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္းကို ေျပာပါတယ္။
“၁၉၉၆ ခုႏွစ္ ဗီဇာပိတ္ပင္မႈလို႔ အသိမ်ားတဲ့ သမၼတရဲ႕ထုတ္ျပန္ခ်က္ဟာ ဆက္ၿပီး အသက္မ၀င္ေတာ့ဘူးလို႔ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါၿပီ။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေရးကို အေႏွာက္အယွက္ျပဳေစတဲ့ မူ၀ါဒ၊ လုပ္ေဆာင္မႈေတြမွာ တာ၀န္ရိွသူေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ မိသားစု၀င္ေတြကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္း ၀င္ေရာက္ခြင့္ေတြ ပိတ္ပင္ထားတဲ့ သမၼတထုတ္ျပန္ခ်က္ကို ပယ္ဖ်က္လိုက္တာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႕ ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ ပိုင္းျဖတ္ခ်က္နဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေနခ်ိန္ မွာပဲ၊ ေနာက္ထပ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ အားေကာင္းလာေအာင္ အေမရိကန္အစိုးရအေနရဲ႕ ဟန္ခ်က္ညီညီ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။”
၁၉၉၆ ခုႏွစ္ Visa Ban ထုတ္ျပန္ခ်က္ဟာ အရင္စစ္အစိုးရလက္ထက္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြေၾကာင့္ စစ္တပ္အရာရိွႀကီးေတြ၊ အစိုးရ၀န္ႀကီးဌာနကပိုင္း ထိပ္ပိုင္းတာ၀န္ရိွသူေတြ၊ အစိုးရ၀န္ထမ္းေတြ၊ ပင္စင္စားတခ်ိဳ႕နဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ မိသားစု၀င္ေတြကို အေမရိကန္ျပည္ လာလို႔မရေအာင္ ပိတ္ပင္ထားတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္တုန္း ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက အေျပာင္းအလဲေတြေၾကာင့္ သမၼတဦးသိန္းစိန္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္း အပါအ၀င္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ အေရးပါတဲ့သူတခ်ိဳ႕ကို အဲဒီစာရင္းကေန ပယ္ဖ်က္ေပးခဲ့ၿပီးသားပါ။
၁၉၉၆ ခုႏွစ္ Visa Ban မွာ ပါ၀င္တဲ့ အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ စိုးရိမ္ခ်က္ေတြကို ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္အတြင္းမွာ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ အေတာ္ေလး ျပဳျပင္ေဆာင္ရြက္ လာခဲ့တာမို႔၊ အခုေတာ့ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ စာရင္းတခုလံုးကို ပယ္ဖ်က္ေပး လိုက္ျခင္းျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန အရာရိွက ေျပာပါတယ္။
“ဒီ ျပည္ပခရီးသြားလာခြင့္ ကန္႔သတ္ခ်က္ကို ၁၉၉၆ ခုႏွစ္က ခ်မွတ္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏို္င္ငံထဲ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ကို ဖိႏွိပ္မႈအပါအ၀င္ စစ္အစိုးရရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ အေပၚမွာ အေရးယူေဆာင္ရြက္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကစၿပီး အရပ္သားဦးေဆာင္တဲ့ ျမန္မာအစိုးရဟာ ျမန္မာႏို္င္ငံတြင္း သိသာထင္ရွားတဲ့ လူမႈေရး ႏိုင္ငံေရး စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ေဆာင္ရြက္လာ ခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ထုတ္ျပန္ခ်က္ပါ စိုးရိမ္မႈေတြ၊ ေဖာ္ျပထားတဲ့ အခ်က္ေတြအေပၚမွာ တိုးတက္ေအာင္ျမင္လာမႈပါ။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ထဲမွာေတာ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္တဲ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြနဲ႔ ျမန္မာလႊတ္ေတာ္ထဲမွာ သူတို႔ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ေနရာယူႏိုင္ခဲ့တာေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။”
အခုလို ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ Visa Ban ထုတ္ျပန္ခ်က္ကို ပယ္ဖ်က္လိုက္ေပမဲ့လည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ အမ်ိဳးသားအေရးေပၚ အက္ဥပေဒ၊ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံဒီမိုကေရစီနဲ႔ လြတ္ေျမာက္ေရးအက္ဥပေဒ၊ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ JADE အေရးယူမႈ ဥပေဒ၊ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ သမၼတအမိန္႔ေတြအတိုင္း ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြကေတာ့ ဆက္ၿပီး အႀကံဳး၀င္ေနဦးမွာျဖစ္တယ္လို႔ ႏို္င္ငံျခားေရးဌာနက ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ပစ္မွတ္ထားအေရးယူခဲ့တဲ့ စာရင္းေတြေတာ့ မပါေသးဘူးလို႔ ဆိုရမွာပါ။
ကိိုသားညႊန္ဦး
VOA Burmese
