နယူးေယာက္၊ ဇူလုိင္ ၂
အေမရိကန္ အမ်ိဳးသားလုံၿခံဳေရး အဖြဲ႕ (NSA) ၏ လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္မ်ားကုိ ဖြင့္ခ်ခဲ့သူ အက္ဒ္ဝပ္စႏုိးဒန္ သည္ ႏုိင္ငံေပါင္း ၂၁ သုိ႔ ႏုိင္ငံေရးခုိလႈံခြင့္ ေတာင္းခံလႊာမ်ား ေပးပုိ႔ခဲ့ေၾကာင္း ထိပ္တန္း လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္ႀကီးမ်ားကုိ ဖြင့္ခ် ထုတ္ေဖာ္ေလ့ရွိသည့္ ကမၻာေက်ာ္ ဝီကီလိခ္စ္ (Wikileaks) အဖြဲ႕ က သတင္း ထုတ္လုိက္ေၾကာင္း CNN သတင္းဌာနက ေရးသားေဖာ္ျပသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ဇြန္လ ၂၃ ရက္ေန႔ကစ၍ ႐ုရွားႏုိင္ငံ ေမာ္စကုိၿမိဳ႕ရွိ ရွရီမီေယဗုိ ေလဆိပ္တြင္ ေရာက္ရွိေနသည္ဟု ယူဆရသည့္ စႏုိးဒန္သည္ ေတာင္အေမရိကႏုိင္ငံ မ်ားႏွင့္ ဥေရာပသမဂၢ ႏုိင္ငံမ်ားသာမက အိႏၵိယႏွင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတို႔သုိ႔ပါ ႏုိင္ငံေရး ခုိလႈံခြင့္ ေလွ်ာက္ထားစာမ်ား ေပးပုိ႔ခဲ့သည္ ဟု ဝီကီလိခ္စ္က ဆုိသည္။
“စာရြက္စာတမ္းမ်ားကုိ ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ အက္ဒ္ဝပ္စႏုိးဒန္ အေႏွာင့္အယွက္မ်ားႏွင့္ ႀကံဳေတြ႔ ရမည့္ အႏၲရာယ္မ်ားကုိ ေတြ႔ ျမင္ရသည္။ ႏုိင္ငံေရးခုိလႈံခြင့္ ေလွ်ာက္လႊာမ်ား ကုိ ေမာ္စကုိၿမိဳ႕ ရွိ ေကာင္စစ္ဝန္႐ုံးမွ တစ္ဆင့္ သက္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံသံ႐ုံးမ်ားသုိ႔ ေပးပုိ႔ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္” ဟု စႏုိးဒန္အတြက္ ႏုိင္ငံေရး ခုိလႈံခြင့္ရရွိေအာင္ ႀကိဳးပမ္းလုပ္ေဆာင္ေပး လ်က္ရွိသည့္ ဝီကီလိခ္စ္က အဂၤါေန႔တြင္ သတင္းထုတ္လုိက္သည္။
စႏုိးဒန္သည္ အီေကြေဒါႏွင့္ အုိက္စလန္ ႏုိင္ငံမ်ားသုိ႔ ႏုိင္ငံေရးခုိလႈံခြင့္ ေလွ်ာက္ထားၿပီး ျဖစ္ၿပီး ယင္းႏုိင္ငံမ်ားက ခုိလႈံခြင့္ေပးအပ္သင့္၊ မသင့္ စဥ္းစားေနပုံရ ေၾကာင္း ဝီကီလိခ္စ္က ဆုိသည္။
တနလၤာေန႔ အေစာပုိင္းက ထုတ္ျပန္လုိက္ေသာ ဝီကီလိခ္စ္၏ သတင္းတြင္မူ ႏုိင္ငံေရးခုိလႈံခြင့္ ရရွိရန္ ႀကိဳးပမ္းခ်က္မ်ားကုိ အေမရိကန္သမၼတ အုိဘားမားအုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႕ကလုိက္လံ ပိတ္ဆုိ႔ဟန္႔တားလွ်က္ ရွိ သည္ဟု စႏုိးဒန္က ေျပာၾကားေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
အီေကြေဒါႏုိင္ငံ အစိုးရကမူ စႏုိးဒန္၏ အမႈကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေမရိကန္ျပည္ ေထာင္စု၏ ဖိအားေပးမႈ မွန္သမွ်ကုိ လက္သင့္ခံမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာ ဆုိထားသည္။
ရက္ပုိင္းအၾကာတြင္ အေမရိကန္ ဒုတိယသမၼတ ဂ်ိဳးဘီဒင္က အီေကြေဒါႏုိင္ငံ အေနႏွင့္ စႏုိးဒန္၏ ႏုိင္ငံေရးခုိလႈံခြင့္ ေလွ်ာက္ထားမႈကုိ ပယ္ခ်ေပးရန္ ေျပာဆိုသည္။
႐ုရွားႏုိင္ငံ သမၼတဗလာဒီမာပူတင္ က "အကယ္၍ စႏုိးဒန္အေနႏွင့္ ႐ုရွားတြင္ ေနထုိင္လုိသည္ ဆုိပါက မိမိတို႔၏ အေမရိကန္ မိတ္ေဆြမ်ားအား ထိခုိက္မည့္လုပ္ရပ္မ်ိဳး လုပ္ကုိင္ ေဆာင္ရြက္ေနမႈမ်ားကို မျဖစ္မေန ရပ္ဆုိင္းရမည္" ဟု တနလၤာေန႔တြင္ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိလုိက္သည္။
အေမရိကန္သမၼတ အုိဘားမားက စႏုိးဒန္ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႐ုရွားႏွင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွ အဆင့္ျမင့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ား ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးလ်က္ ရွိသည္ဟု အတည္ျပဳေျပာဆုိသည္။
ယခုကဲ႔သို႔ အေမရိကန္အစိုးရ၏ ထိပ္ပုိင္းလွ်ိဳ႕ ဝွက္ခ်က္မ်ားကုိ ဖြင့္ခ်ရျခင္းမွာ အမ်ိဳးသားလုံၿခံဳေရး ေအဂ်င္စီ၏ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာမႈဆုိင္ရာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ မ်ားသည္ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ၏ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားကုိ ေက်ာ္လြန္လ်က္ရွိသည္ဟု ယူဆမိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု စႏုိးဒန္က ဆုိသည္။
The Voice Weekly