မ်ဥ္းက်ားေပၚမွာ စဥ္းစားေဖာ္ရွာ

ကၽြန္ေတာ္သည္ U.K မွ အမိေျမသို႔ ျပန္လာတိုင္း နံနက္ခင္းတြင္ အင္းလ်ားကန္ေဘာင္ေပၚ လမ္းေလွ်ာက္ ပါသည္။ ေနထိုင္ရာ တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္းသစ္ ဘက္မွ ကမၻာေအးဘုရားလမ္းမႀကီးကို လူကူးမ်ဥ္းက်ားေပၚမွျဖတ္ၿပီး အင္းလ်ား ကန္ေဘာင္ေပၚသို႔ တက္ပါသည္။

အျပန္တြင္ လမ္းေလွ်ာက္သူမ်ား သာမက နံနက္ အလုပ္ဆင္းသည့္ အေျခခံ လူတန္းစား ျပည္သူမ်ားပါ မ်ဥ္းက်ားမွ လမ္းကူးသည္ ကို သတိထားမိပါသည္။ လူကူးမ်ဥ္းက်ား ဆိုေသာ္လည္း ကားမ်ားက ရပ္မေပးပါ။ လမ္းႏွစ္ဖက္မွ ကားမ်ားရွင္းမွ လမ္းကူးမည္ဆိုလွ်င္ လမ္းကူးခြင့္ မရႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ခက္ခဲသျဖင့္ လမ္းတစ္ဖက္ ကားရွင္းလွ်င္ လမ္းတစ္ဝက္ျဖတ္ကူးၿပီး လမ္းအလယ္ မ်ဥ္းျဖဴေၾကာင္းေပၚရပ္၍ တစ္ဖက္မွ ကားမ်ားရွင္းေအာင္ ေစာင့္ရပါသည္။ မ်ဥ္းက်ားေပၚတြင္ လမ္းကူးသူမ်ား ရွိေသာ္လည္း ကားမ်ားက မိုင္ႏႈန္းကို မေလွ်ာ့ပါ။

တစ္မနက္ခင္းတြင္ သက္ႀကီးရြယ္အို အမ်ဳိးသမီး တစ္ဦး ေတာင္ေဝွးႏွင့္ မ်ဥ္းက်ားမွ လမ္းကူးေနစဥ္ ကားတစ္စီးက ဟြန္းတီးၿပီး အရွိန္ႏွင့္ ျဖတ္ေမာင္းသြားပါသည္။ အခ်ဳိ႕ကားမ်ားသည္ မ်ဥ္းက်ားအနီး ေရာက္ခါမွ တစ္စင္းကို တစ္စင္းက ေက်ာ္တက္ကာ လမ္းအလယ္ မ်ဥ္းျဖဴေၾကာင္းေပၚရွိ လမ္းကူးသူမ်ားကို ပြတ္ကာသီကာ အရွိန္ႏွင့္ ေမာင္းၾကသည္မွာ အထူး စိုးရိမ္စရာ ေကာင္းပါသည္။ ယာဥ္ေမာင္း သတိလစ္ဟင္း၍ ျဖစ္ေစ၊ ကားစက္ခ်ဳိ႕ယြင္း၍ျဖစ္ေစ၊ ယာဥ္လမ္းေၾကာင္း အနည္းငယ္ တိမ္းေစာင္းသြားသည္ႏွင့္ လမ္းကူးရန္ ရပ္ေစာင့္ေနသူကို အရွိန္ျပင္းစြာ ဝင္တိုက္ႏိုင္ပါသည္။

ယူေကတြင္ လူေနရပ္ကြက္မ်ားတြင္သာမက လမ္းေလွ်ာက္၊ လမ္းကူးသူ (Pedestrian) မ်ားသည့္ ေနရာမ်ားတြင္ပါ ကားမိုင္ႏႈန္းကို တစ္နာရီလွ်င္ မိုင္ ၃၀ ကန္႔သတ္ ထားပါသည္။ ဤသို႔ ကန္႔သတ္ ထားသည္မွာ အေၾကာင္း ရွိပါသည္။ သုေတသန ေတြ႔ရွိခ်က္ အရ ကားက လူကို တိုက္မိသည့္အခါ ကားအရွိန္ တစ္နာရီမိုင္သံုးဆယ္ ထက္ ပိုလွ်င္ လူေသဖို႔ က်ိန္းေသနီးပါး ရွိေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။ ကန္႔သတ္မိုင္ႏႈန္းထက္ ပိုေမာင္းေသာ ကားမ်ားကို အခ်က္အခ်ာ က် ေသာေနရာမ်ားတြင္ မိုင္ႏႈန္းထိန္း ကင္မရာ (Speed Camera) မ်ားက ကားနံပါတ္ျပားႏွင့္ တကြ ဓာတ္ပံု႐ိုက္ဖမ္းၿပီး အေရးယူ၊ ဒဏ္ေငြ႐ိုက္ ပါသည္။ ကားေမာင္းသူ၏ ယာဥ္ေမာင္း လိုင္စင္ေပၚသို႔လည္း အမွတ္ သံုးမွတ္ (၃ Points) တင္လိုက္ပါသည္။

ယူေကရွိ လမ္းေပၚသံုးသည့္ကားတိုင္း ႏွစ္စဥ္ ကားအာမခံေၾကး ေပးသြင္းရပါသည္။ ယာဥ္ေမာင္းလိုင္စင္ ေပၚတြင္ အမွတ္ရွိသူမ်ား ေမာင္းသည့္ ကားမ်ား အတြက္ အာမခံေၾကးမွာ ပိုမ်ားပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယာဥ္ေမာင္းသူမ်ား မိုင္ႏႈန္းထိန္းကင္မရာ အ႐ိုက္မခံရရန္ သတ္မွတ္ထားသည့္ မိုင္ႏႈန္းအတိုင္း သတိထား ေမာင္းၾကရပါသည္။ ယခုအခါ ေနရာအမ်ားအျပားတြင္ သတ္မွတ္မိုင္ႏႈန္းထက္ ေက်ာ္၍ ေမာင္းမိလွ်င္ “ျဖည္းျဖည္း (Slow Down)” ဟု သတိေပးစာတန္းကို ထိုးျပေသာ အသိေပးစနစ္မ်ားကိုလည္း စိုက္ထူထားပါသည္။

ကမၻာေအးဘုရား လမ္းမေပၚက လူကူးမ်ဥ္းက်ားတြင္ ကားမ်ား ရပ္ေပးျခင္း၊ အရွိန္ေလွ်ာ့ေမာင္းျခင္း မရွိသျဖင့္ ထိုမ်ဥ္းက်ားကို လမ္းကူးသူမ်ား တစ္ေနရာတည္းမွ ျဖတ္ကူးေအာင္ သက္သက္ဆြဲ ထားသလိုျဖစ္ေနပါသည္။ ကားမ်ားအဆင္ေျပရန္ သက္သက္ျဖစ္ေနၿပီး လမ္းကူးသူ အေျခခံျပည္သူတို႔ အဆင္ေျပ အႏၲရာယ္ကင္းရန္ အက်ဳိးမျပဳဟု ထင္ျမင္ခံစားမိပါသည္။
ယူေကတြင္ လူအမ်ားစုကားပိုင္ႏိုင္သျဖင့္ လမ္းမ်ားကို အဓိကသံုးသူမ်ားမွာ ယာဥ္ေမာင္းသူမ်ားျဖစ္ေသာ္လည္း လူနည္းစု ျဖစ္သည့္ လမ္းေလွ်ာက္၊ လမ္းကူးသူမ်ားအဆင္ေျပေရး၊ အႏၲရာယ္ ကင္းေရးအတြက္ အေလးထားေဆာင္ရြက္ေပးထားပါသည္။

လမ္းဆံု မ်ားတြင္ လူကူးမီး (Pedestrian Light) မ်ားထားရွိၿပီး လမ္းကူးလိုလွ်င္ ခလုတ္ကိုႏွိပ္၍ ေစာင့္ရပါသည္။ လူကူးမီး မစိမ္းမီ ကားမ်ားကို မီးနီျဖင့္ ရပ္ေစသျဖင့္ ေဘးကင္းစြာ လမ္းျဖတ္ကူးႏိုင္ၾကပါသည္။ လမ္းဆံု မဟုတ္ေသာ္လည္း လမ္းကူးသူမ်ားသည့္ ေနရာမ်ား (ဥပမာ-ေက်ာင္းသားမ်ား ေက်ာင္းတက္ေက်ာင္းဆင္း လမ္းကူးသည့္ေနရာ မ်ား) တြင္ အလားတူ လူကူးမီးမ်ား ထားေပး၍ျဖစ္ေစ၊ လူကူးမ်ဥ္းက်ားမ်ား ဆြဲထားေပး၍ျဖစ္ေစ၊ အႏၲရာယ္ကင္းေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ေပးထားပါသည္။ ယူေကတြင္ လူကူးမ်ဥ္းက်ားမွ လမ္းကူးမည့္သူမ်ား ကို ကားမ်ားက ရပ္ေပးရသျဖင့္ စိတ္ခ်မ္းသာစြာ လမ္းကူးႏိုင္ၾက ပါသည္။

လူကူးမ်ဥ္းက်ားေပၚတြင္ ကားကလူကို တိုက္မိလွ်င္ အျခားေနရာမ်ားတြင္ တိုက္မိသည္ထက္ ပို၍ အျပစ္ဒဏ္ႀကီးပါသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ကားအေရအတြက္ မ်ားလာေသာ္လည္း လူအမ်ားစုမွာ ကားမပိုင္ေသာ အေျခခံလူတန္းစား ျပည္သူမ်ားျဖစ္ပါ သည္။ ကားပိုင္ရန္ မေျပာႏွင့္၊ ဘတ္စ္ကားစီးရန္ပင္ ကားခ မတတ္ ႏိုင္၍ ေန႔စဥ္ ေျခလ်င္ အလုပ္တက္၊ ဆင္းကာ လမ္းမ်ားကို စိုးရိမ္မကင္း ကူးျဖတ္ေနၾကရေသာ ျပည္သူ အမ်ားအျပားရွိပါသည္။ ထို ျပည္သူမ်ား လမ္းမ်ားကို ေဘးကင္းစြာအသံုးျပဳႏိုင္ရန္ အေရးႀကီးပါ သည္။

ထိုျပည္သူတို႔ကို အက်ဳိးမျပဳသည့္ လက္ရွိ လူကူးမ်ဥ္းက်ား စနစ္ကိုလည္း ျပဳျပင္သင့္ပါသည္။ မၾကာမီ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္ လမ္းမႀကီးမ်ား ဆံုရာတြင္ လူကူးမီးမ်ား တပ္ဆင္ရန္ ရွိေၾကာင္း စာေစာင္တစ္ခုတြင္ ဖတ္ရ၍ ဝမ္းသာ မိပါသည္။ အေျခခံ လူတန္းစား ျပည္သူမ်ား လမ္းအကူးမ်ားသည့္ စက္႐ံု၊ အလုပ္႐ံု၊ ႐ံုး၊ ေဈး၊ ေက်ာင္း၊ ေဆး႐ံု စသည့္ ေနရာမ်ားတြင္လည္း အလားတူ စီစဥ္ေပး ႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ပါသည္။

ေခတ္မီ တိုးတက္ေသာ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံႀကီးကို တည္ေဆာက္ ရာတြင္ ျပည္သူတို႔၏ စြမ္းအားသည္ သယံဇာတ၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈထက္ ပင္ အေရးႀကီးပါသည္။ ကားတိုက္ခံရ၍ ဒဏ္ရာရလွ်င္ ႏိုင္ငံတည္ ေဆာက္ေရးစြမ္းအားကို ထိခိုက္ပါမည္။

အလုပ္မလုပ္ႏိုင္၍ ဝင္ေငြ မရသည့္အျပင္ ေဆးကုသရန္ အပိုထြက္ေငြပါ ကုန္က်ေသာေၾကာင့္ မိသားစုနစ္နာပါမည္။ ေရရွည္ အလုပ္မလုပ္ႏိုင္လွ်င္ ျဖစ္ေစ၊ ေသဆံုးသြားလွ်င္ျဖစ္ေစ၊ ႏိုင္ငံ တိုးတက္ေရး အတြက္ တန္ဖိုးရွိလွေသာ လူ႔စြမ္းအား ဆံုး႐ံႈးမႈျဖစ္ပါမည္။

မိမိေဆးေက်ာင္းတက္စဥ္ ဆရာျဖစ္ဖူးသူ အၿငိမ္းစားပါေမာကၡ ႏွင့္ ရက္အနည္းငယ္ခန္႔က ေတြ႔ရာ ၄င္းက "ဆရာ အရင္က ျပည္လမ္းမႀကီးကိုကူးၿပီး အင္းလ်ားကန္ေဘာင္ေပၚမွာ လမ္းေလွ်ာက္ တယ္။ အခုကားေတြက မ်ားလာၿပီး အေမာင္းလည္း ၾကမ္းၾကလို႔၊ လမ္းမကူးရဲလို႔ လမ္းမေလွ်ာက္ျဖစ္ေတာ့ဘူး" ဟု ေျပာပါသည္။

ႏိုင္ငံေခတ္မီ ဖြံ႕ၿဖိဳးရန္ ျပည္သူလူထု က်န္းမာဖို႔ အေရးႀကီးၿပီး က်န္းမာေရး အတြက္ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈသည္ အေရးပါေၾကာင္း အမ်ားအသိျဖစ္ပါသည္။ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွား အားကစားမ်ဳိးစံုတြင္ လူအမ်ား အလြယ္တကူ ပါဝင္ႏိုင္ၿပီး စရိတ္ အသက္သာဆံုးမွာ လမ္းေလွ်ာက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ျပည္သူမ်ား ေပ်ာ္ရႊင္စြာ လႈပ္ရွား လမ္းေလွ်ာက္ႏိုင္ရန္ လမ္းမ်ားသည္ ျပည္သူတို႔အတြက္ ေဘးအႏၲရာယ္ ကင္းရပါမည္။ လမ္းေလွ်ာက္ရန္ အင္းလ်ားကန္၊ ကန္ေတာ္ႀကီးသို႔ လူတိုင္းကိုယ္ပိုင္ကားျဖင့္ မသြားႏိုင္ပါ။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ လမ္းေဘး လူသြားပလက္ေဖာင္းအေတာ္မ်ားမ်ားသည္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လ်စ္လ်ဴ႐ႈခဲ့မႈေၾကာင့္ ကြဲ၊ ေၾက၊ ပ်က္စီးေနၿပီး ခလုတ္တိုက္လဲမည့္ အႏၲရာယ္ရွိပါသည္။ ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ လမ္းေဘးတိုက္ခန္း မ်ားမွ ကားမ်ားက ပလက္ေဖာင္းေပၚ ေနရာအျပည့္ ရပ္ထားၾကသျဖင့္ လမ္းသြားျပည္သူမ်ား ကားလမ္းေပၚဆင္းၿပီး ေလွ်ာက္ၾကရသည္ မွာ အႏၲရာယ္ မ်ားလွပါသည္။

ယူေကတြင္ လမ္းေလွ်ာက္၊ လမ္းကူးသူမ်ားအတြက္ သာမက၊ က်န္းမာေရး၊ စရိတ္ေခြၽတာေရး၊ ေလထုညစ္ညမ္းမႈ နည္းပါးေရး အတြက္ စက္ဘီးစီးၿပီး အလုပ္သြားသူမ်ား၊ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားသူ မ်ားပါ အႏၲရာယ္ကင္းေစရန္ စက္ဘီးယာဥ္ေၾကာ (Cycle Lane) မ်ားကို လမ္းအေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ သတ္မွတ္ ေပးထားပါသည္။ ကား႐ႈပ္ေသာ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ႀကီးတြင္ ေန႔စဥ္ စက္ဘီးျဖင့္ အလုပ္သြားသူ အမ်ားအျပား ရွိပါသည္။

ရန္ကုန္ရွိ ယာဥ္ေမာင္းသူမ်ားကို ရံဖန္ရံခါ ကားလမ္းမ်ားကို ကိုယ္တိုင္ ျဖတ္ကူး ၾကည့္ေစခ်င္ပါသည္။ သို႔မွသာ အေျခခံျပည္သူ မ်ား ေန႔စဥ္ ရင္ဆိုင္ေနရသည့္ အခက္အခဲမ်ား၊ အႏၲရာယ္မ်ားကို ကိုယ္ေတြ႔ သိႏိုင္မည္ျဖစ္ၿပီး မိမိတို႔၏ ကားမ်ားေပၚ ျပန္ေရာက္သည့္ အခါ ထိုျပည္သူတို႔ကို စာနာ ေထာက္ထားႏိုင္ပါမည္။

ႏိုင္ငံေတာ ္အစိုးရအေနႏွင့္ တိုင္းျပည္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ ကားလမ္းမ်ား တိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ မ်ားအတြက္ သာမကဘဲ လမ္းမ်ားကို ေန႔စဥ္သံုးေနရသည့္ ကားမပိုင္၊ ကားမစီးႏိုင္ေသာ အေျခခံျပည္သူလူထု အဆင္ေျပေရး၊ အႏၲရာယ္ ကင္းေရးကိုပါ အေလးထားႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္အားထား မိပါသည္။
ကမၻာေအး ဘုရားလမ္းရွိ လူကူးမ်ဥ္းက်ားေပၚတြင္ ေပၚလာ သည့္ စဥ္းစားေထြလာကို ေရးသားေဖာ္ျပကာ အေျဖရွာႏိုင္ေရး အတြက္ ေစတနာေကာင္းႏွင့္ တင္ျပအပ္ပါေၾကာင္း။
ေဒါက္တာဝင္းေအာင္(U.K)
The Voice Weekly