ႏုိင္ငံ့အေရးအရာမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ၾကရာတြင္ ပံုစံအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္သည္ျဖစ္ရာ ထိေရာက္မႈရွိျခင္း မရွိျခင္းဆုိသည္မွာ လူပုဂၢဳိလ္ အဖြဲ႕အစည္းအသင္းအပင္း မ်ား၏ အင္ႏွင့္အားႏွင့္ မဆုိုင္။ မည္မွ်လုပ္ႏိုင္ခြင့္၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိသည္ဆုိသည့္ အခ်က္ေပၚတြင္သာ မူတည္ေနပါလိမ့္မည္။
မည္မွ်ပင္ အင္အားႀကီးေနေစကာမူ၊ မည္သို႔ပင္ပုဂၢဳိလ္ေရးၾသဇာ ႀကီးမားေနေစကာမူ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အကန္႔အသတ္မ်ားေၾကာင့္ ထင္တုိင္းမေပါက္ သည္မ်ားလည္း ရွိ၏။
ႏုိင္ငံေတာ္တြင္ အျမင့္ဆံုးလုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာ ရရွိထားသူမ်ားမွာ မ႑ိဳင္ႀကီး သံုးရပ္ပင္ျဖစ္သည္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရးႏွင့္ တရားစီရင္ ေရးမ႑ိဳင္တို႔ျဖစ္ရာ မ႑ိဳင္တစ္ခုခ်င္းစီ၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာကို ျပည့္ျပည့္ဝဝ အသံုးခ်ႏိုင္ေရးပင္ျဖစ္သည္။ ယင္းမ႑ိဳင္ အသီးသီးတုိ႔သည္ မိမိတုိ႔ ဆုိင္ရာ အဝန္းအဝိုင္းနယ္ပယ္ကို ေကာင္းစြာလႊမ္းမိုး ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္စြမ္း ရွိရမည္ျဖစ္သည္။ မ႑ိဳင္တစ္ခုသည္ အခြင့္အာဏာမ်ားႏွင့္အညီ မစြမ္း ေဆာင္ႏုိင္ေတာ့ဘဲ ေလ်ာ့က်ျခင္း၊ ယိုယြင္းျခင္းအဆင့္သို႔ ေရာက္ရွိသြား မည္ဆုိလွ်င္ မ႑ိဳင္တစ္ခု၏ ထိန္းေက်ာင္းျခင္းကို ခံရႏုိင္သည္။ ထိန္းေက်ာင္းမႈ လြန္ကဲသြားေသာအခါ ယင္းမ႑ိဳင္ေအာက္သို႔ ေရာက္ရွိသြားတတ္သည့္ သေဘာရွိသည္။
စင္စစ္ ယင္းမ႑ိဳင္အသီးသီး တုိ႔သည္ သီးျခားလြတ္လပ္ေသာ မ႑ိဳင္ႀကီးမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ အျပန္အလွန္ ထိန္းေက်ာင္းမႈ ေဘးတုိက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ မ်ားျဖင့္သာ သီးျခားလြတ္လပ္မႈ ရွိႏုိင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ဆုိရလွ်င္ မ႑ိဳင္ႀကီး တစ္ခုခ်င္းစီသည္ သီးျခားစီရပ္တည္ႏုိင္မည့္ စြမ္းရည္မ်ားျဖင့္ ျပည့္ဝေနရမည္ ျဖစ္သည္။ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္စြမ္း ရွိရမည္ျဖစ္သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ႑ိဳင္ ကလည္း စီမံခန္႔ခြဲ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေတာင့္တင္းျခင္း၊ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း၊ ျပည္သူ႔ ဗဟိုျပဳမႈ ဖြင့္ေပးျခင္း၊ ထက္ေအာက္ (ဝါ) ေဘးတိုက္တာဝန္ယူမႈ တာဝန္ခံမႈ ခိုင္မာျခင္း၊ ဥပေဒျပဳရမည့္ သူမ်ားက ဥပေဒေရးရာမ်ားကို နားလည္ စိတ္ဝင္စားျခင္း၊ အေျခခံဗဟုသုတ ရွိျခင္း၊ ဦးေဆာင္ ေဆြးေႏြးႏိုင္သူမ်ားျဖစ္ျခင္း၊ တရားစီရင္ေရးတြင္ ကိုယ္တိုင္က အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈကင္းျခင္း၊ မိမိတို႔၏ပညာကို အလြဲသံုးစားမျပဳျခင္း စသည္တို႔ပင္ျဖစ္သည္။
ယေန႔လႊတ္ေတာ္မ်ား၏ အဓိကတာဝန္တစ္ခုမွာ ဥပေဒျပဳေရးပင္ ျဖစ္သည္။ ဥပေဒျပဳေရး ဆိုရာတြင္ ဥပေဒျပဳ႐ံုသာမက ပယ္သင့္သည့္ ဥပေဒမ်ား အၿပီးတိုင္ ပယ္ဖ်က္ျခင္း၊ ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္စရာမ်ား ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ျခင္း၊ အစားထိုးသင့္သည္မ်ား အစားထိုးျခင္း စသည့္ လုပ္ငန္းမ်ား ပါဝင္သည္။ ပယ္သင့္သည္ကို မပယ္ႏိုင္ျခင္း၊ ျပင္ဆင္သင့္သည္ ကို မျပင္ႏိုင္ ျခင္း၊ အတည္ျပဳသင့္သည္ကို အတည္မျပဳႏိုင္ျခင္း တို႔သည္ ဥပေဒျပဳအာဏာ ပိုင္စိုးထားသူတို႔အတြင္း ရွိအပ္သည့္ အေျခခံစံၫႊန္းမ်ား မျပည့္မီေသးသည့္ ျပယုဂ္မ်ားပင္ ျဖစ္သည္။
အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝး ေနာက္ဆံုးရက္တြင္ အမ်ဳိးသား လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒က လႊတ္ေတာ္တြင္း အင္အားနည္း တိုင္းရင္းသားတို႔၏ အဆိုမ်ား ႐ံႈးနိမ့္ေနရသည္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျပာၾကားရာတြင္ "မိမိတို႔ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ဉာဏ္နဲ႔ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္စြမ္းမရွိဘဲ သူမ်ားက ေထာက္ခံလိုက္ဆို ေထာက္ခံ။ ကန္႔ကြက္လိုက္ဆို ကန္႔ကြက္မယ္ ဆိုတာမ်ဳိး လုပ္ေနရင္ေတာ့ လက္ညႇိဳးေထာင္ ေခါင္းညိတ္၊ ထိုင္ဆိုထိုင္ ထဆိုထေနၾကျဖစ္ေနလိမ့္မယ္"။ တစ္ဖန္ "အဆိုတစ္ရပ္ကို တင္သြင္းၿပီးမွ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ အဆံုးအျဖတ္ကို မခံယူရဲေလာက္ေအာင္ မိမိကိုယ္ကို မိမိမပိုင္၊ မိမိဦးေႏွာက္မိမိ မပိုင္၊ မိမိ ယံုၾကည္ခ်က္ကို မဆုပ္ကိုင္ရဲတဲ့ အဲဒီ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ဟာ လူတစ္စုရဲ႕ အုပ္စုဖြဲ႕ အႏိုင္က်င့္ျခင္းကို ခံေနရၿပီဆိုတာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ မ်ား ခန္႔မွန္းသံုးသပ္ရ ပါလိမ့္မယ္။ မိမိရဲ႕ဆႏၵကို လြတ္လပ္စြာ ေဖာ္ထုတ္ခြင့္ မရတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ဟာ လူေစာ္မနံတာ တင္မဟုတ္ဘူး။ ႏိုင္ငံသားရဲ႕ အခြင့္အေရးကိုလည္း အကာအကြယ္ေပးႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး" ဟူ၍ ေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။
ဤသို႔ဆိုလွ်င္ အနာဂတ္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးတြင္ ျပည္သူမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရး အသိအျမင္ကို မီးေမာင္းထိုး ျပလိုက္သကဲ႔သို႔ ရွိ၏။ ျပည္သူတို႔၏ ကိုယ္စား အေရြးခ်ယ္ခံကာ ကိုယ္စားျပဳ ဒီမိုကေရစီအျဖစ္ လႊတ္ေတာ္အသီးသီးတြင္ ပါဝင္ၾကရမည့္ သူမ်ားကို အမည္စာရင္းတင္သြင္း၊ ေရြးခ်ယ္ေပးလိုက္ ႏိုင္႐ံုျဖင့္ တာဝန္ေက်မည္ မဟုတ္ေတာ့ပါ။ မိမိတို႔ ေရြးခ်ယ္လိုက္ေသာ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသည္ -
- အရည္အခ်င္းျပည့္ဝမႈ ရွိ မရွိ
- အေတြးအျမင္ ဗဟုသုတ ၾကြယ္ဝမႈ ရွိ မရွိ
- အေတြ႔အႀကံဳ ရင့္က်က္မႈ ရွိ မရွိ
- ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခိုင္ခိုင္မာမာ ခ်ႏိုင္သူ ဟုတ္ မဟုတ္
- ယံုၾကည္ခ်က္ ရဲရင့္ျပတ္သားသူ ဟုတ္ မဟုတ္
- နယ္ပယ္တစ္ခုခုတြင္ ကြၽမ္းက်င္ပိုင္ႏိုင္သူ ဟုတ္ မဟုတ္
- ႏိုင္ငံသားတို႔၏ အခြင့္အေရးကို အကာအကြယ္ေပးႏိုင္သူ ဟုတ္ မဟုတ္ ဆိုသည္မွာ ျပည္သူတစ္ရပ္လံုးက စိစစ္ေရြးခ်ယ္ၾကရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သတိေပးေခါင္းေလာင္း ထိုးသကဲ႔သို႔ ရွိ၏။
ထို႔ေၾကာင့္ တစ္ဆက္တည္းမွာပင္ ေခါင္းေဆာင္မႈအရည္အခ်င္း မရွိသူမ်ား၊ စြမ္းေဆာင္ရည္ မျပည့္သူမ်ား၊ လက္ညႇိဳးေထာင္ ေခါင္းညိတ္တတ္သူမ်ား၊ ကိုယ္ပိုင္ဉာဏ္ျဖင့္ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္စြမ္း မရွိသူမ်ား၊ လုပ္ရဲကိုုင္ရဲ ေျပာရဲဆိုရဲ မရွိသူမ်ားကို ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ မေရြးခ်ယ္မိဖို႔ အသိေပး ႏိႈးေဆာ္ေနဘိ သကဲ႔သို႔လည္း မည္၏။
ခင္ေမာင္ေဌး (ပညာေရး)
The Voice Weekly
