 |
| ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး (Navi Pillay) |
ရွမ္းျပည္နယ္ လား႐ိႈးၿမိဳ႕မွာ အဂၤါေန႔က ဘာသာေရးအသြင္ေဆာင္တဲ့ အၾကမ္းဖက္ ပဋိပကၡတခ်ိဳ႕ ျဖစ္ပြားခဲ့တာမွာ သာသနာ့ အေဆာက္အဦးတခ်ိဳ႕လည္း မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရတယ္လို႔ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ လား႐ိႈးၿမိဳ႕မွာ ပုဒ္မ (၁၄၄) အေရးေပၚအေျခအေန ေၾကညာထားတယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ အခုလို ဘာသာေရးကို အေျခခံတဲ့ အၾကမ္းဖက္ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားေနတဲ့အေပၚမွာ အထူးစိုးရိမ္တဲ့အေၾကာင္း ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး နာဗီ ပီေလး (Navi Pillay) ကလည္း ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို မခင္ျဖဴေထြး က တင္ျပထားပါတယ္။
အဂၤါေန႔ ညေနပိုင္းက လား႐ိႈးၿမိဳ႕မွာ လူတစ္စုက တုတ္ဓားေတြနဲ႔ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္ခဲ့တာေၾကာင့္ သာသနာ အေဆာက္အဦးတခ်ိဳ႕နဲ႔ ေစ်းဆိုင္ခန္းတခ်ိဳ႕ မီးေလာင္ ပ်က္စီးခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။
အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ ေဘးလြတ္ရာ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ေနရသူေတြ ရွိတယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ ပ်က္စီးဆံုး႐ႈံးမႈ ပမာဏနဲ႔ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရမႈ အေျခအေနေတြကိုေတာ့ အတိအက် မသိရေသးပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရတဲ့အထဲမွာ ဗလီေက်ာင္းတစ္ခုနဲ႔ အနီးအနားက ေစ်းဆုိင္ခန္းေတြအျပင္ မိဘမဲ့ ကေလးေဂဟာ တစ္ခုလည္း ပါ၀င္တယ္လို႔ ေဒသခံတစ္ဦးက အခုလို ေျပာျပပါတယ္။
“ေစ်းနားက ဗလီေလာင္တာ။ ဂ်ာေမ ဗလီ။ အခု က်မတို႔ ဒီဗလီေက်ာင္းကေန မီး႐ိႈ႕လိုက္တာဟာ အ့ဲဒီေအာက္ပိုင္း တေကြ႔ႀကီး အကုန္ပါသြားတယ္။ တ႐ုတ္ဆိုင္ေတြေရာ၊ ဟိႏၵဴဆိုင္ေတြေရာ အကုန္ပါသြားတယ္။ ပထမ ဗလီကို မီး႐ိႈ႕တယ္။ ဗလီကို မီး႐ိႈ႕ၿပီးေတာ့ ေက်ာင္းကို မီး႐ိႈ႕တယ္။ ေက်ာင္းကေတာ့ တစ္ေက်ာင္းလံုး ျပာက်တယ္ အစ္မရယ္။ ေမွာင္ေမွာင္မည္းမည္းထဲမွာ ဘယ္သူဘယ္၀ါမွန္း လံုး၀ မသိရဘူး။ လူငယ္ေတြပဲ အစ္မ။ ဆိုင္ကယ္ေတြနဲ႔ တုတ္ေတြနဲ႔။ လူ ၁၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ရွိမယ္။ လူငယ္ေတြခ်ည္းပဲ။”
ထိခိုက္ပ်က္စီးမႈ အေျခအေနကို သိရေအာင္ လား႐ိႈးၿမိဳ႕က မီးသတ္နဲ႔ သက္ဆုိင္ရာဌာနေတြကို ဗြီအိုေအက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့ေပမဲ့ အေျခအေန အတိအက် မသိခဲ့ရပါဘူး။
အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ဘယ္က ဘယ္လို စတင္ခဲ့တယ္ဆိုတာ ေသခ်ာ မသိရေပမဲ့၊ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးက ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးကို မီး႐ိႈ႕ခဲ့တယ္ဆုိတဲ့ အဲဒီေန႔ အေစာပိုင္းမွာ ထြက္ေပၚခဲ့တဲ့ သတင္းေတြေၾကာင့္ အခုလို အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာပံုရတယ္လို႔ အဲ့ဒီ ေဒသခံက ေျပာပါတယ္။
“ေအာက္ဘက္မွာ၊ ရပ္ကြက္ (၈) ဘက္မွာေပါ့ေနာ္။ ဓာတ္ဆီေရာင္းတဲ့ ေကာင္မေလးကို မူဆလင္တစ္ဦးက မီး႐ိႈ႕လိုက္တယ္တဲ့။ ဒါေပမဲ့ ရဲက ဖမ္းမိတယ္။ အဲဒီလူကို။ အဲဒီလူက လား႐ိႈးၿမိဳ႕ကလည္း မဟုတ္ဘူး။ အဲဒါ ဖမ္းမိၿပီး သူ႔ကို ရဲစခန္းကို ဖမ္းေခၚသြားၿပီ။ အဲဒါ သံုး ေလး နာရီေလာက္က်ေတာ့ ဘုန္းႀကီးေတြက ရဲစခန္းထဲကို သြားၿပီးေတာ့ အဲဒီလူကို ေတာင္းတာ။ ထုတ္ေပးဖို႔ေလ။ ေတာင္းတဲ့အခါက်ေတာ့ ရဲေတြက မထုတ္ေပးႏုိင္ဘူးေပါ့။ ထုတ္ေပးလိုက္ရင္ က်ေနာ္တုိ႔ အဖမ္းခံရမွာေပါ့ေနာ္။ အဲဒီေတာ့ က်မတို႔အေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီတစ္ေယာက္အတြက္နဲ႔ က်မတို႔ အမ်ားႀကီး ဆံုး႐ႈံးသြားၿပီေပါ့ေလ။ အခုလိုေတြ ျဖစ္ကုန္တာ၊ ျဖစ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ရဲေတြလည္း မလာရဲဘူး။ ဘယ္သူမွမလာဘူး။ ဘယ္သူမွ ၾကည့္မယ့္သူ မရွိဘူး။ သူတို႔ ထင္တုိင္း က်ဲသြားၾကတာပဲ မင္းမဲ့ တိုင္းျပည္က်ေနတာပဲ။”
အဂၤါေန႔ ညေနပိုင္းက ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ ေလာေလာဆယ္ လား႐ိႈးၿမိဳ႕မွာ ပုဒ္မ (၁၄၄) အေရးေပၚ အေျခအေန ထုတ္ျပန္ထားတယ္လို႔လည္း ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။ ဒီလအေစာပိုင္းတုန္းကလည္း ကခ်င္ျပည္နယ္ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕မွာ ဘာသာေရး အေၾကာင္းျပၿပီး လူတစ္စုက အၾကမ္းဖက္ ဖ်က္ဆီးမႈေတြ လုပ္ခဲ့တာေၾကာင့္ ဆိပ္မူ နဲ႔ မမံု ေက်းရြာေတြမွာ ေနအိမ္တခ်ိဳ႕နဲ႔ ေစ်းဆိုင္ေတြ ပ်က္စီး ဆံုး႐ႈံးခဲ့ရပါေသးတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ ေနရာ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကစလို႔ ဘာသာေရးနဲ႔ လူမ်ိဳးေရး အသြင္ေဆာင္တဲ့ အၾကမ္းဖက္ အဓိက႐ုဏ္းေတြ မၾကာခဏဆိုသလို ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့အထဲမွာ အခု လား႐ိႈးၿမိဳ႕မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္ကေတာ့ ေနာက္ဆံုးျဖစ္ရပ္လို႔ ဆိုရမွာပါ။
ဒီလို ေဒသေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ တိုးၿပီး ျဖစ္ပြားလာေနတဲ့အေပၚ အထူးစိုးရိမ္မိတဲ့အေၾကာင္း ကုလသမဂၢရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး နာဗီ ပီေလး (Navi Pillay) ကလည္း မေန႔က ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ စည္းေ၀းပြဲအဖြင့္မွာ ေျပာဆိုသြားပါတယ္။
“လူမ်ိဳးေရးနဲ႔ ဘာသာေရးကို အေျခခံတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ အပါအ၀င္ ေဒသအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ တိုးလာေနတဲ့အေပၚမွာ က်မ အထိတ္တလန္႔ ျဖစ္ရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ ရခိုင္နဲ႔ မိတၳီလာ အပါအ၀င္ ေနရာ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ မူဆလင္ လူမႈ အသိုင္းအ၀ုိင္းအေပၚ တိုက္ခိုက္ေနတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ က်မ အထူး စိုးရိမ္ပါတယ္။ ဒီအၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ရပ္တန္႔ဖို႔နဲ႔ စနစ္တက် က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္ က်ဴးလြန္ေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးသြားဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို တိုက္တြန္းပါတယ္။”
“ျပည္သူေတြကို အၾကမ္းဖက္မႈေတြကေန အကာအကြယ္ေပးဖို႔ ပ်က္ကြက္ခဲ့သူေတြ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြမွာ ကိုယ္တိုင္ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ ရဲ၀န္ထမ္းေတြ၊ ဒါမွမဟုတ္ နယ္စပ္လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔ေတြ၊ စစ္သားေတြ အပါအ၀င္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြအတြက္ တာ၀န္ရွိသူေတြကို အျပစ္ေပး အေရးယူရပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ ကုလသမဂၢ လူသားခ်င္း စာနာကူညီေရးဆိုင္ရာ ဌာေန႐ံုး ဖြင့္ႏုိင္ေရးအတြက္ အစိုးရနဲ႔ အၿပီးသတ္ ေစ့စပ္ ညိႇႏိႈင္းႏိုင္ဖို႔ကိုလည္း က်မ ေမွ်ာ္လင့္ၿပီး ေစာင့္ေနပါတယ္။ ဒါမွသာ ျမန္မာအစိုးရ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ အခုလို လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ စိန္ေခၚမႈေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔ ႀကိဳးပမ္းရာမွာ က်မတို႔အေနနဲ႔ ကူညီေပးႏုိင္မွာျဖစ္ပါတယ္။”
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဘာသာေရးနဲ႔ လူမ်ိဳးေရးအေျခခံတဲ့ ေသြးထြက္သံယို ပဋိပကၡေတြအတြင္း လူေပါင္း ရာနဲ႔ခ်ီ ေသဆံုးခဲ့ရသလို၊ လူ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ အိုးအိမ္မဲ့ အတိဒုကၡ ေရာက္ေနၾကရဆဲလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ တခါ ဒီႏွစ္အတြင္း မိတၳီလာၿမိဳ႕မွာ စတင္ျဖစ္ပြားၿပီး တျခားေဒသေတြကိုပါ ပ်ံ႕ႏွံ႔ခဲ့တဲ့ ဘာသာေရး အသြင္ေဆာင္ အၾကမ္းဖက္ ပဋိပကၡေတြအတြင္းမွာလည္း လူေတြ အမ်ားအျပား ေသဆံုးခဲ့ရပါေသးတယ္။
မခင္ျဖဴေထြး
VOA Burmese
