ျမန္မာ့လႊတ္ေတာ္မ်ားတြင္ တပ္မေတာ္က ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ပါ၀င္ေနျခင္းသည္ လတ္တေလာတြင္ ရွိသင့္ေၾကာင္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ေျပာၾကားလိုက္သည္။
ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ အတြင္း ျမန္မာေခါင္းေဆာင္တဦး၏ ပထမဆံုး တရား၀င္ခရီးအျဖစ္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုသုိ႔ ေရာက္ရွိေနေသာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ေမလ ၁၉ ရက္ေန႔က ၀ါရွင္တန္ရွိ ဗီအုိေအ သတင္းဌာနတြင္ ျပဳလုပ္သည့္ နယ္ပယ္စံုမွ ျမန္မာ အသုိင္းအ၀ိုင္းမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခန္းတြင္ ထုိကဲ့သို႔ ေျပာၾကားသြားျခင္း ျဖစ္သည္။
“တပ္မေတာ္က ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ကင္းကြာလို႔ေတာ့ မရပါဘူး။ အစဥ္အလာ ရွိခဲ့ပါတယ္။ သမိုင္းေၾကာင္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ တုိင္းျပည္မွာ အခက္အခဲေတြ အၾကပ္အတည္းေတြ ေတြ႔တုိင္း၊ ေတြ႔တိုင္း တပ္မေတာ္ကေန ဝင္ေရာက္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာေတြ ရွိပါတယ္။ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ဆိုတာက လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ရွိသင့္ရွိထိုက္တယ္။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ တျဖည္းျဖည္း ဒါေတြဟာ က်ေနာ္တို႔ ေလ်ာ့ပါးလာမယ္၊ နည္းပါးလာမယ္၊ ဒီလိုပဲ ျမင္မိပါတယ္” ဟု သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဗီအုိေအ ဌာနမႉး ဦးသန္းလြင္ထြန္း၏ ေမးခြန္းအေပၚ ေျဖၾကားသြားသည္။
သို႔ေသာ္ ဒီမုိကေရစီ ရင့္က်က္လာသည့္ႏွင့္အမွ် လႊတ္ေတာ္တြင္ တပ္မေတာ္ ပါ၀င္မႈ ေလ်ာ့နည္းလာမည္ျဖစ္ၿပီး ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒသည္ စြပ္စြဲ ေျပာၾကားသကဲ့သုိ႔ လူတစုအတြက္ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ လူအမ်ား ေထာက္ခံ တည္ျပဳထားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း လုပ္ထံုးလုပ္နည္းအရ ျပင္ဆင္ႏိုင္ေၾကာင္းလည္း ဦးသိန္းစိန္က ပရိသတ္တဦး၏ ေမးခြန္းအေပၚ တုံ႔ျပန္ေျဖဆုိခဲ့သည္။
“ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒဆိုတာ ေသာ့ခတ္ထားတဲ့ သံမဏိမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး။ သူ႔မွာ ျပင္ဆင္ႏိုင္တဲ့ Amendment (ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ခ်က္အခန္း) ပါ ၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ အဲေတာ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္မယ္ ဆိုရင္ ဒီ Amendment သူ႔မွာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြ ရွိပါတယ္။ ဒီလုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြအတိုင္း က်ေနာ္တို႔ ျပင္ဆင္လို႔ ရပါတယ္” ဟု သူက ဆုိသည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဒီမုိကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေနခ်ိန္၌ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသို႔ လာေရာက္ရျခင္းတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံအား အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔ဒဏ္ခတ္မႈကိစၥလည္း ပါ၀င္ေၾကာင္း ဦးသန္းလြင္ထြန္း၏ ေမးခြန္းအေပၚ တုံ႔ျပန္ေျဖၾကားသည္။
“က်ေနာ္တုိ႔ ဒီမိုကေရစီကို လိုလားတယ္။ ခုနကလို ဒီမိုကေရစီစနစ္ ေရွ႕ကိုဆက္ၿပီးေတာ့ ရွင္သန္ဖြံ႔ၿဖိဳးေစခ်င္တယ္ ဆိုရင္ ဒါ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး၊ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ စီးပြားေရးဟာလည္း တခုနဲ႔တခုဟာ ကြင္းဆက္လို ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔အတြက္ ဒါကို စာနာေထာက္ထားသင့္တယ္။ ဒါေတြ အခက္အခဲ အတားအဆီးေတြကို ဖယ္ရွားေပးသင့္တယ္ ဆိုတဲ့ ဒါေလးကိုေတာ့ က်ေနာ္ ေျပာမယ္” ဟု သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဆုိသည္။
အေမရိကန္ သမၼတ မစၥတာ ဘားရက္ အုိဘားမားႏွင့္ အိမ္ျဖဴေတာ္၌ ေတြ႔ဆံုသည့္အခါ အေမရိကန္၏ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ နည္းပညာက႑မ်ားတြင္ အေမရိကန္ အကူအညီမ်ားရေရး အစရွိသည့္ အေၾကာင္းမ်ားလည္း ပါ၀င္ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
“က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ေရွ႕အလားအလာေတြ ဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံအေနနဲ႔ အဖက္ဖက္ကေနၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံအေပၚ နားလည္မႈ ရွိဖို႔၊ တခ်ိဳ႕အခက္အခဲေတြကို ေျဖရွင္းေပးႏိုင္မယ့္ဟာေတြကို ေျဖရွင္း ေပးႏိုင္ဖို႔ ဆိုတဲ့ ဒီလို ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ဒါ သမၼတႀကီး (အိုဘားမား) နဲ႔ေတြ႔ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု သူက ဆုိသည္။
ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ ဆက္ဆံေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က “ေျမာက္ကိုရီးယားကို က်ေနာ္တို႔ ဆက္ဆံရတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဟုိတုန္းက က်ေနာ္တို႔ကို အကုန္ ပိတ္ဆို႔ထားတဲ့ အခါမွာ က်ေနာ္တို႔လည္း ကိုယ့္ႏိုင္ငံကို ကာကြယ္ဖို႔အတြက္၊ ကိုယ့္ကို ကူညီႏိုင္မယ့္ ႏိုင္ငံကို ရွာရတာပါ။ သံတမန္ ဆက္သြယ္မႈေတာ့ ရွိခဲ့တယ္။ ဒီဘက္ပိုင္းမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အစိုးရ တက္လာတဲ့အခါမွာ စစ္ေရးအားျဖင့္ ဆက္သြယ္မႈေတြ လံုး၀မရွိပါဘူး” ဟု ဆုိသည္။
အဆုိပါ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သံသယေၾကာင့္ အေမရိကန္အေနျဖင့္ ျမန္မာကို စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆုိ႔မႈ လံုး၀ ဖယ္ရွားေပးေရးတြင္ ေစာင့္ၾကည့္ဦးမည္ဟု ယူဆေၾကာင္းလည္း သူက ဆက္ေျပာသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ သဘာ၀ သယံဇာ ေပါႂကြယ္၀၍ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံလိုသူမ်ားလည္း ရွိေၾကာင္း၊ သို႔အတြက္ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ဥပေဒကို ခက္ခက္ခဲခဲ ေရးဆြဲ ျပဌာန္းထားေၾကာင္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဆုိသည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတြင္ ျပည္သူ႔ဆႏၵအေပၚ မူတည္ၿပီး ႏုိင္ငံေရးတြင္ အားလံုး ပူးေပါင္း ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ပါမည္ဟုလည္း ထပ္ေလာင္း ကတိေပးစကား ေျပာၾကားသည္။
“ႏုိင္ငံေရးအရ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြလည္း ျပည္သူလူထုရဲ႕ ဒီဆႏၵေတြအေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရး တည္ၿငိမ္ေအာင္၊ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ အားလုံး ပါ၀င္ႏုိင္ေအာင္၊ ဒါေတြ က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္ေပးမွာပါ။ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးတာ ျပဳေပးတာက အစေပါ့” ဟုု သူက ဆုိသည္။
ႏုိ္င္ငံတြင္ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ကာလ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡမ်ားအေပၚ ျပည္သူမ်ားက ၿငီးေငြ႔ေနၿပီျဖစ္ၿပီး တုိင္းျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကိုလည္း ဆက္လက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ကတိေပးခဲ့သည္။
ထို႔အျပင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဒီမုိကေရစီသက္တမ္း ႏုနယ္ေနေသးခ်ိန္ျဖစ္၍ လက္ပံေတာင္းကိစၥတြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့မႈသည္ မေမွွ်ာ္လင့္ဘဲ ျဖစ္သြားခဲ့ရေၾကာင္း၊ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခြင့္မ်ားလည္း ရွိၿပီး တခ်ဳိ႕ကိစၥမ်ားတြင္ အေရးယူရသည္လည္း ရွိသည္ဟု ဆုိသည္။
မၾကာေသးမီက မတည္ၿငိမ္မႈ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္မ် အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခုိက္မႈမ်ားသည္ သာမန္ အေျခအေနမိ်ဳးမွ ႀကီးထြားလာျခင္း မဟုတ္ေၾကာင္း၊ အဓိက႐ုဏ္း ျဖစ္စဥ္မ်ားတြင္ ဥပေဒ ခ်ဳိးေဖာက္သူမ်ားကိုလည္း အေရးယူမႈ ရွိေၾကာင္း၊ အဆုိပါကိစၥ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း ေဒါက္တာ ေက်ာ္ရင္လႈိင္ကလည္း သမၼတ ကိုယ္စား ေမးျမန္းမႈကုိ ေျဖဆုိသည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သည္ ၀ါရွင္တန္ဒီစီရွိ ျမန္မာသံ႐ံုးတြင္ ျမန္မာမိသားစုမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေဖာ္ေဆာင္ေနမႈမ်ားကို ရွင္းလင္း ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံျပန္လည္ တည္ေဆာက္ေရးတြင္ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာမ်ားပါ ကူညီရန္ ဖိိတ္ေခၚခဲ့ေသးသည္။
အေမရိကန္ေရာက္ ျမန္မာ့အေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူတခ်ဳိ႕က လက္ရွိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို စစ္မွန္သည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးျဖစ္လုိေၾကာင္း၊ လိမ္ညာမႈမ်ား ရပ္တန္႔ေစလိုေၾကာင္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကို ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပသည္ဟု သိရသည္။
“က်ေနာ္တုိ႔ ဆႏၵျပတာ စစ္မွန္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ အျမန္ဆုံးလုပ္ဖို႔ပါ” ဟု ဆႏၵျပပြဲတြင္ ပါ၀င္သည့္ ကိုေဇာ္၀င္းက ေျပာသည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အေနျဖင့္ အေမရိကန္ ခရီးစဥ္တြင္ သမၼတ အုိဘားမားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုမႈသည္ ျမန္မာျပည္သူမ်ား အတြက္ အက်ိဳးမ်ားသင့္ေၾကာင္း၊ စစ္တပ္၏ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးတြင္ ပါ၀င္ေနမႈကုိ ႐ုပ္သိမ္းသြားမွသာ ျမန္မာျပည္သူမ်ား အမွန္တကယ္ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အား အိမ္ျဖဴေတာ္၌ သမၼတ အုိဘားမားက လက္ခံေတြ႔ဆံုမည့္ကိစၥႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၏ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေလးထားမႈကို ျပသရာေရာက္၍ ၀မ္းေျမာက္ဖြယ္ ျဖစ္ေသာ္လည္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ေအာက္ေျခထိ သက္ေရာက္မႈ မရွိေသးသည့္အေပၚ ျမန္မာအစုိးရကို အေမရိကန္က အခြင့္အေရးေပးျခင္းသည္ ေစာေနေသးေၾကာင္း ေ၀ဖန္ေနၾကသူမ်ားလည္း ရွိသည္။
လင္းသန္႔
Irrawaddy
